Mobil eleme tesisi, agrega, maden cevheri, geri dönüşüm malzemeleri veya toprak gibi malzemeleri boyutlarına göre sınıflandırmak için tasarlanmış taşınabilir bir ekipmandır. Sabit eleme tesislerinden farklı olarak, lastikli veya paletli şasi üzerine monte edilir ve farklı proje sahalarına kolayca taşınabilir. Özellikle geçici işlerde, dar alanlarda veya uzak bölgelerde operasyonel esneklik sağlar.

Bileşenler (Components)

  1. Eleme Ünitesi (Screening Unit):

    • Titreşimli Elek (Vibrating Screen): Malzemeyi titreşim hareketiyle 2-4 farklı boyuta (örneğin 0–5 mm, 5–15 mm, 15–30 mm) ayırır.

    • Katlı Elek (Multi-Deck Screen): Birden fazla elek katmanı ile aynı anda farklı fraksiyonlar elde edilir.

    • Döner Elek (Trommel Screen): Silindirik yapısıyla nemli veya yapışkan malzemeleri (toprak, kompost) etkili şekilde sınıflandırır.

  2. Besleyici (Feeder):

    • Vibrasyonlu Besleyici (Vibrating Feeder): Malzemenin elek üzerine eşit ve sürekli dağılımını sağlar.

  3. Konveyörler (Conveyors):

    • Bant Konveyörler (Belt Conveyors): Eleme sonucu oluşan farklı boyutlardaki ürünleri stok alanlarına veya nakliye araçlarına taşır.

    • Geri Dönüş Konveyörü (Return Conveyor): Elek üstünde kalan iri malzemeyi tekrar işlem için kırıcıya gönderir (kombine tesislerde).

  4. Güç Ünitesi (Power Unit):

    • Dizel Motor (Diesel Engine): Elektrik şebekesinden bağımsız çalışma imkanı sunar.

    • Hidrolik Sistem (Hydraulic System): Elek açılarını ve titreşim hızını ayarlar.

  5. Kontrol Paneli (Control Panel):

    • Operatör, eleme hızı, besleme debisi ve diğer parametreleri uzaktan veya panel üzerinden kontrol eder.

Çalışma Prensibi (Working Principle)

  1. Kurulum (Setup): Tesis, kamyon veya çekici ile sağa taşınır. Paletli modeller engebeli arazide bile stabil çalışır.

  2. Malzeme Besleme (Feeding): Ekskavatör veya yükleyici ile ham malzeme besleyiciye yüklenir.

  3. Eleme (Screening):

    • Titreşimli elek, malzemeyi elek göz açıklıklarına göre ayırır.

    • Üst katmanda kalan iri malzeme, alt katmanlarda ince malzeme süzülür.

    • Döner eleklerde malzeme, dönen tambur içinde ilerlerken boyutlara ayrılır.

  4. Sınıflandırma ve Taşıma (Classification & Transport):

    • Her bir fraksiyon, konveyörler ile ayrı stok alanlarına veya kamyonlara aktarılır.

    • İstenmeyen iri malzeme (örneğin +30 mm) geri dönüş konveyörü ile kırıcıya gönderilebilir.

  5. Depolama (Storage): Boyutlandırılmış ürünler, proje gereksinimlerine göre doğrudan kullanılır veya satışa hazırlanır.

Avantajları (Advantages)

  • Yüksek Mobilite: Tek bir tır ile taşınabilir, 1-2 saat içinde çalışmaya başlar.

  • Çok Amaçlı Kullanım: Agrega, maden, geri dönüşüm, toprak temizleme gibi farklı sektörlerde kullanılır.

  • Verimlilik: Saatte 50–500 ton arası kapasiteye sahip modeller mevcuttur.

  • Düşük İşletme Maliyeti: Enerji tüketimi sabit tesislere göre daha düşüktür.

Uygulama Alanları (Applications)

  • Agrega Üretimi (Aggregate Production): Doğal taş veya nehir çakılının sınıflandırılması.

  • Madenler (Mining): Cevher zenginleştirme öncesi boyut ayrımı.

  • Geri Dönüşüm (Recycling): Beton, asfalt veya moloz atıklarının temizlenmesi.

  • Toprak İşleme (Soil Processing): Tarım veya inşaat için temiz toprak eldesi.

  • Yıkım Atıkları (Demolition Waste): Metal, ahşap ve betonun ayrıştırılması.