Maden eleme tesisi, madencilik sektöründe çıkarılan ham madenlerin belirli boyutlara ayrılması, saflaştırılması ve farklı endüstriyel uygulamalara uygun hale getirilmesi için kullanılan bir tesistir. Madencilik işlemlerinde kırma ve eleme işlemleri, cevherin verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamak için kritik öneme sahiptir. Eleme işlemi, farklı boyutlardaki malzemeleri ayırarak kullanım amacına uygun fraksiyonlara ayırmayı mümkün kılar.
Maden Eleme Tesisinin Çalışma Prensibi
Besleme Ünitesi (Feeding Unit):
- Ham maden, madenden çıkarıldıktan sonra kamyonlar veya bantlı taşıyıcılarla besleme bunkerine dökülür.
- Titreşimli besleyiciler (vibrating feeders) veya bantlı besleyiciler (belt feeders) ile cevher, kontrollü bir şekilde eleme sistemine yönlendirilir.
Ön Eleme ve Ayırma (Pre-Screening and Separation):
- Büyük taş ve kaya parçalarının ayrılması için ön eleme yapılır.
- Elekler (screens) yardımıyla madenin içindeki fazla toprak, kirlilikler ve ince malzemeler elenir.
Eleme Ünitesi (Screening Unit):
- Eleme makineleri, farklı gözenek boyutlarına sahip eleklerle madenin çeşitli boyutlarda ayrılmasını sağlar.
- Çelik veya poliüretan elekler kullanılarak belirli boyut aralıklarında malzeme elde edilir.
- Eleme işlemi sonucunda malzeme genellikle şu gruplara ayrılır:
- İnce malzeme (Fine Material) (0-5 mm)
- Orta büyüklükte malzeme (Medium Material) (5-20 mm)
- Büyük boyutlu malzeme (Large Material) (20-100 mm ve üzeri)
Titreşimli Eleme (Vibrating Screening):
- Eleme sırasında titreşimli sistemler kullanılarak malzemenin hızlı ve etkili bir şekilde ayrılması sağlanır.
Manyetik ve Yoğunlukla Ayırma (Magnetic and Density Separation) (Opsiyonel):
- Demir, nikel gibi manyetik metallerin ayrıştırılması için manyetik separatörler kullanılır.
- Ağır mineraller ile hafif mineraller yoğunluk farkına göre ayrılabilir.
Konveyör Bantlar ve Depolama (Conveyor Belts and Storage):
- Elde edilen farklı boyutlardaki malzemeler konveyör bantlarla taşınarak depolama alanlarına yönlendirilir.
- Çıkan malzeme, doğrudan kullanım için torbalanabilir veya sevkiyat için silolarda depolanabilir.
Toz Bastırma ve Geri Dönüşüm (Dust Suppression and Recycling) (Opsiyonel):
- Toz oluşumunu azaltmak için su püskürtme sistemleri veya filtreler kullanılır.
- Geri dönüştürülebilir malzemeler ayrılarak yeniden işlenebilir.
Maden Eleme Tesisinin Kullanım Alanları
- İnşaat sektörü: Kum, çakıl, bazalt, kalker gibi yapı malzemelerinin elenmesi.
- Metal madenciliği: Demir, bakır, alüminyum, krom gibi metalik minerallerin sınıflandırılması.
- Endüstriyel mineraller: Kireç taşı, dolomit, kuvars gibi minerallerin ayrıştırılması.
- Kömür madenciliği: Kömürün farklı boyutlarda sınıflandırılması ve yakıt olarak hazırlanması.
- Seramik ve cam sanayi: Kuvars, feldspat gibi minerallerin işlenmesi.